Ken je dat gevoel? Je moet bijna gaan zingen, je hart bonkt in je borst, je handen zijn klam, en ineens lijkt alles wat je wilde zeggen of zingen verdwenen. Dit is misschien wel podiumangst. Je bent echt niet de enige die hier last van heeft. Sterker nog, zelfs de beste artiesten voelen het nog steeds. Maar wat als ik je vertel dat je met die zenuwen om kunt gaan en zonder problemen kan zingen? Ik ben Linda Wagenmakers, zangeres, musicalactrice en vocal coach.
Zelf heb ik heb podiumangst van heel dichtbij meegemaakt. Niet alleen op het podium, maar ook bij de mensen die ik begeleid. En het goede nieuws? Je kunt er echt van afkomen. In deze blog neem ik je stap voor stap mee. We duiken in waar podiumangst vandaan komt, wat je kunt doen tegen die zenuwen, en hoe vocal coaching en mental coaching je kunnen helpen om die spanning om te draaien naar een nog mooiere stem. Of je nu een beginner bent of al jaren op het podium staat: deze tips zijn voor jou.
Wat is podiumangst en waar komt het vandaan?
Laten we eerlijk zijn: iedereen voelt spanning voor een optreden. Dat heb ik ook meegemaakt in mijn carrière en is eigenlijk gewoon gezonde stress. Het wordt pas een probleem als die spanning je verlamt. Als bijvoorbeeld je stem gaat trillen of dat je zelfs volledig blokkeert. Dan gaat het echt om podiumangst. Dit noem ik ook wel ook wel plankenkoorts of podiumvrees. Gelukkig hoef je niet je hele leven lang last te hebben van plankenkoorts. Graag geef ik je ook een aantal tips over hoe je plankenkoorts kan overwinnen.
Maar wat gebeurt er dan precies in je lijf bij podiumangst? Ten eerste is het goed om te weten dat podiumangst gewoon een stressreactie is. Je hersenen denken dat je in gevaar bent, en sturen direct een alarmsignaal. Alles behalve fijn natuurlijk, zeker als je gewoon je liedje wilde zingen. Daarnaast speelt je eigen mindset een grote rol. Gedachten als: “Wat als ik faal?”, “Iedereen kijkt naar me!”, zorgen juist voor extra stress. Het is dus niet alleen lichamelijk, maar ook mentaal. Gelukkig kan ik je hier ook zeker bij helpen.
Hoe kun je omgaan met zenuwen voor een optreden?
Zenuwen voor een optreden? Dat is heel normaal. Ook ik heb hier mee te maken gehad. Bijvoorbeeld toen ik meedeed aan het songfestival was ik zeker gespannen voordat ik moest zingen. Ten eerste: voorbereiding is super belangrijk. Hoe beter je weet wat je gaat doen, hoe rustiger je zult blijven. Leer je tekst of nummer goed, weet waar je adem haalt en beeld je in hoe het optreden goed verloopt. Een geode buikademhaling kan bijvoorbeeld al heel veel helpen.
Veel mensen gaan vlak voor een optreden hoger ademen, waardoor je lichaam denkt dat er iets aan de hand is. Probeer in plaats daarvan rustig in te ademen door je neus (4 tellen) en langzaam uit te ademen door je mond (6 tellen). Je merkt direct verschil. Het mentale stukje wordt vaak vergeten, maar is stiekem heel erg belangrijk. Wat zeg je tegen jezelf voor je opgaat? “Ik ga het verpesten”? Of “Ik ben er klaar voor”? Bij mental coaching werk ik met mensen aan dat stemmetje in hun hoofd. Door het om te draaien. Samen gaan we aan de slag om rustiger te worden. Als het in je hoofd goed zit kun je veel focussen op het zingen en zing je simpelweg een stuk beter.
Fijne tips van Linda Wagenmakers
Ik heb het zo vaak gezien, mensen echt wel goed kunnen zingen, maar bang worden omdat ze het spannend vinden. Wat ik je wil meegeven, is dat je echt kunt leren om goed om te gaan met die zenuwen. Als vocal coach help ik je hartstikke graag om ervoor te zorgen dat de zenuwen er niet voor gaan zorgen dat jij minder gaat zingen. Een van de dingen die ik vaak zeg is het maken van een persoonlijk ritueel voor je optreden. Dit kan iets heel erg simpels en kleins zijn. Denk bijvoorbeeld aan even diep ademhalen, een korte visualisatie, of simpelweg een zin tegen jezelf zeggen. Hierdoor geef je jezelf een stukje extra vertrouwen en ben je gewoon minder bang.
Soms zijn mensen zo bezig met hun gedachten dat ze hun lichaam helemaal vergeten. Terwijl hier vaak veel spanning zit. Even rekken, diep ademhalen of zachtjes neuriën kan al helpen om die spanning los te laten voordat je het podium op gaat. Iets wat ik zelf vaak ook veel gedaan heb. Heel simpel, maar voor mij werkte het heel goed. Tegelijk werk ik als vocal coach met je stem. Want als je leert hoe jouw stem werkt onder spanning, zul je gewoon beter gaan zingen. Je leert hoe je adem ondersteunt en hoe je geluid stabiel blijft.
Ik geloof niet dat je helemaal angstvrij hoeft te zijn om te kunnen stralen. Maar je verdient het wel om je vrij te voelen op het podium. Het moet niet zo zijn dat je helemaal dichtslaat op het podium. Je moet gewoon lekker jezelf kunnen zijn. Voel jij dat podiumangst je tegenhoudt? Dat is helemaal niet erg. Samen kunnen we hier aan werken en het beter maken. Waarom? Omdat ik zelf weet hoe het kan zijn. En omdat ik heb gezien wat er mogelijk is als je de stap durft te zetten. Zangangst overwinnen kan echt. Neem gerust contact met me op. Samen kijken we wat jij nodig hebt om vrijer te zingen. Met meer zelfvertrouwen. En vooral: met plezier. Ik sta voor je klaar.
